دعای ظهور در ماه حضور
یکی از اعمال ماه رمضان خواندن دعای «اَللّهُمَّ اَدْخِلْ عَلى اَهْلِ الْقُبُورِ السُّرُورَ...» بعد از هر نماز واجب است، مرحوم ابوالقاسم لطیف‌زاده در کتاب «انتظار در بهار قرآن» به شرح فرازهای این دعا با رویکرد مهدویت پرداخته است که در پی می‌آید:
در روایتی از نبی مکرم اسلام (ص) نقل شده است که فرمودند: «هر کس این دعا را در ماه مبارک رمضان بعد از هر نماز واجبی بخواند، حق تعالی گناهان او را تا روز قیامت بیامرزد»، حال جای این سؤال است چرا مضامین این دعا تاکنون به استجابت نرسیده است؟ نکته جالب و قابل توجه اینکه با دقت و تأمل در بسیاری از روایات عصر ظهور متوجه خواهیم شد که تمام این خواسته‌ها و آرمان‌های والای انسانی و اهداف متعالی در دولت کریمه و آن عدل منتظر (عج) محقق خواهد شد و جلوه تام و تمام هر آنچه در این دعای شریف آمده در دولت مهدی امت جلوه‌گر خواهد شد.
«اَللّهُمَّ اَدْخِلْ عَلى اَهْلِ الْقُبُورِ السُّرُورَ»
امام صادق (ع) در مورد شادی و مسرت مؤمنانی که سال‌های زیادی انتظار ظهور قائم (عج) را کشیدند و از دنیا رفتند، می‌فرمایند: «گویا قائم را بر پشت کوفه می‌بینیم در حالی که زره رسول الله (ص) را پوشیده ... و در آن حال هیچ مومنی در قبر نمیماند، مگر اینکه داخل می‌شود شادی و سرور در قبر او و این در حالی است که آن‌ها در قبر به دیدار هم می‌شتابند و قیام آن حضرت را به یکدیگر مژده می‌دهند».
«اَللَّهُمَّ اَغْنِ کُلَّ فَقیرٍ»
ریشه کن شدن فقیر و برپایی رفاه اقتصادی و رفع همه نیازها جز در سایه اکسیر عدالت ممکن نخواهد بود، پیامبر اکرم (ص) می‌فرماید: «در زمان او مردم به نعمت‌هایی دست می‌یابند که در هیچ زمانی دست نیافته باشند»، امام محمدباقر (ع) می‌فرمایند: «امام مهدی (ع) در سال دو بار به مردم مال و عطایا بخشید و در ماه دو بار امور معیشت به آنان دهد». قطعاً این برکات آسمانی و زمینی و بخشش‌های حضرت نتیجه مساوات و عدلی است که او برقرار خواهد کرد و در نهایت منجر به رفع فقر و بی‌نیازی در جامعه می‌شود.
«اَللّهُمَّ اَشْبِعْ کُلَّ جایِعٍ»
او می‌آید و گرسنگان، طعم تلخ گرسنگی را فراموش خواهند کرد و بینوایان به نوایی می‌رسند و طعم غذا را به آنان می‌چشاند چنانچه پیامبر اسلام (ص) در این باره می‌فرماید: «به بینوایان طعم کره (غذا) را می‌چشاند»، در عصری که ثروت از دست طبقه خاص (ثروت اندوزان و غارتگران اموال عمومی) خارج شود و ثروت‌های جامعه در سیر نیازهای عمومی آن مصرف شود، آیا می‌توان تصور کرد فردی گرسنه بماند؟
«اَللّهُمَّ اکْسُ کُلَّ عُرْیانٍ»
در پرتو حمایت حاکمیت قرآنی و سیره محمدی (ع) و علوی (ع) امام مهدی (عج) با اجرای اصل عدالت اجتماعی که سیره انکار ناپذیر آن امام بزرگ است، تمام نابسامانی‌ها سامان می‌یابد و نیازها برآورده می‌شود و رفاه و آسایش بر تمام بخش‌ها و زوایای زندگی بشری پرتو می‌افکند و حتی دیگر برهنه‌ای در جامعه وجود نخواهد داشت.
امام علی (ع) می‌فرماید: «بدانید اگر شما از قیام‌گر مشرق (امام مهدی (ع) پیروی کنید، شما را به آیین پیامبر در آورد ... تا از رنج طلب و ظلم (راه دستیابی به امور زندگی) آسوده شوید و بار سنگینی زندگی را از شانه‌هایتان بر زمین نهد»، در دولتی کریمانه که رهبری بخشنده چون مهدی (ع) داشته باشد برهنگی از دامان جامعه رخت خواهد بست، زیرا در روایات بذل و بخشش‌های بی‌کران امام زمان (ع) بسیار تأکید شده است. که به نمونه‌ای از آن اشاره می‌شود: «مهدی بخشنده‌ای است که مال را به وفور می‌بخشد».
«اَللّهُمَّ اقْضِ دَیْنَ کُلِّ مَدینٍ»
او قرض مقروضین و همه بدهکاران را ادا خواهد کرد، حضرت علی (ع) می‌فرماید: «(در آن روز) بدهکاری نمیماند، مگر اینکه بدهی او پرداخت شود (به وسیله حضرت) مظلمه و حقی بر گردن کسی نمیماند، جز اینکه به صاحب حق بازگردانده می‌شود، کسی کشته نمی‌شود، مگر اینکه دیه او را می‌پردازد و هیچ کس به قتل نمی‌رسد، مگر اینکه بدهی‌های او را می‌پردازد و خانواده‌اش را چون دیگر افراد اداره می‌کند (و نام خانواده‌اش را در بخش عطایا مقرر می‌کند)»
«اَللّهُمَّ فَرِّجْ عَنْ کُلِّ مَکْرُوبٍ»
اوست که با عنایات خداوند قادر متعال غم و اندوه را از دل‌های شیعیان رفع و بلایا و گرفتاری‌ها را از جامعه شیعیان رفع می‌کند، پیامبر اکرم (ص) می‌فرمایند: «خداوند به وسیله مهدی (ع) از امت رفع گرفتاری می‌کند» و امام صادق (ع) نیز می‌فرمایند: «او برطرف کننده رنج‌ها و اندوه‌ها از شیعیان است بعد از اندوهی سخت و بلایی طولانی و ستمی جانکاه، خوشا به حال آنان که آن زمان را درک کنند».
نکته قابل توجه اینکه حتی در (عصر غیبت) نیز آن حضرت (ع) عنایتی خاص به وضعیت شیعیان و گرفتاری آنان دارند که این مطلب در توقیعی که از طرف آن حضرت برای شیخ مفید صادر شده، بیان شده است: «ما در رسیدگی و سرپرستی شما کوتاهی و اهمال نکرده و یاد شما را از خاطر نبرده‌ایم، که اگر جز این بود دشواری‌ها و مصیبت‌ها بر شما فرود می‌آمد و دشمنان شما را ریشه‌کن می‌کردند».
«اَللّهُمَّ رُدَّ کُلَّ غَریبٍ»
او که طعم تلخ غربت را چشیده است، با اتکال به قدرت لایزال الهی غربا را به وطن‌هایشان باز می‌گرداند، غریبی که نزدیک به دوازده قرن است در پس پرده غیبت و در اوج غربت به سر می‌برد و علیرغم علاقه شدید به وطن خویش یعنی مدینه منوره، برای نجات از شر دشمنان به امر پدر بزرگوارشان باید در دورترین و مخفی‌ترین مکان‌ها سکنی گزیند، خود آن حضرت (ع) سفارش پدر را چنین بیان می‌فرماید: «به درستی که پدرم (امام حسن عسکری (ع)) با من عهد کرد که وطنی از زمین جز مخفی‌ترین و دورترین جای آن برنگیرم...»، یکی از دعاهای آن حضرت این است که: «خدایا بر غریبان، مومنین و مومنات بازگشت به وطن خود را در حال سلامتی و تندرستی و بهره‌وری عنایت فرما».
«اَللّهُمَّ فُکَّ کُلَّ اَسیرٍ»
رسول گرامی اسلامی (ص) در روایتی می‌فرماید: «خداوند مردی از بهترین فرزندان و پاک‌ترین عترت من بر می‌انگیزد که سرا پا عدل و برکت و پاکی است که ... به وسیله او (مهد (ع)) همه اسیران اسلامی را در هر کجا باشند آزاد می‌سازند» و از دعاهای حضرت مهدی (ع) این است که: «(خداوندا) بر همه اسیران خلاصی و آسودگی عنایت فرما»
«اَللّهُمَّ اَصْلِحْ کُلَّ فاسِدٍ مِنْ اُمُورِ الْمُسْلِمینَ»
پیامبر اکرم (ص) می‌فرماید: «خداوند به وسیله حضرت مهدی (ع) این امت را پس از آنکه تباه شده‌اند، اصلاح می‌کند» و در روایت دیگری می‌فرمایند: «روابط نامشروع، مشروبات الکلی و رباخواری از بین می‌رود، مردم به عبادات و اطلاعت روی می‌آورند و امانت‌ها را به خوبی رعایت می‌کنند، اشرار مردم نابود می‌شوند و افراد صالح باقی می‌‌مانند».
لذا در دعای ندبه خطاب به آن حضرت می‌گوییم: «کجاست در هم شکننده شوکت متجاوزان، کجاست ویران کننده بناهای شرکت و نفاق، کجاست نابودکننده اهل فسوق و نادرستی و معصیت و سرکشی ...»
«اَللّهُمَّ اشْفِ کُلَّ مَریضٍ»
امام حسین (ع) می‌فرمایند: «هیچ نابینا، زمین گیر و دردمندی بر روی زمین نمیماند، مگر آنکه خداوند درد او را بر طرف می‌سازد»، امام باقر (ع) هم در توصیف آن دوران می‌فرمایند: «هر کسی قائم اهل بیت ما را درک کند، اگر به بیماری دچار باشد، شفا می‌یابد و چنانچه دچار ضعف و ناتوانی باشد، توانا و نیرومند می‌شود»، حضرت مهدی (عج) در این عصر و زمان نیز دست به دعا برداشته و از خداوند متعال درخواست می‌کند: «خداوندا به بیماران مومنین و مؤمنات شفا و سلامتی، عنایت فرما».
«اَللّهُمَّ سُدَّ فَقْرَنا بِغِناکَ»
پیامبر اکرم (ص) می‌فرمایند: «زمانی که حضرت مهدی (عج) قیام کند، خداوند غنا و بی‌نیازی را در دل بندگانش می‌‌نهد، به گونه‌ای که حضرت اعلام می‌کند، هر کس به مال و ثروت نیاز دارد، پیش آید، ولی هیچ کس پیش قدم نمی‌شود».
در روایت دیگری آمده است: «زمانی که مهدی (عج) قیام کند، خداوند در دل‌های بندگان بی‌نیازی افکند»، تعبیر به «قلوب العباد» در روایت یعنی این غنا و بی‌نیازی شامل طبقه و یا گروه خاصی نمی‌شود، بلکه همه بندگان را شامل خواهد شد، همچنین از دعاهای آن امام رئوف این است: «(پروردگارا) به مردان و زنان مومن فقیر بی‌نیازی و ثروتمندی عنایت فرما.»
«اَللّهُمَ غَیِّرْ سُوءَ حالِنا بِحُسْنِ حالِکَ»
چه روزی بدحالی‌ها به خوشحالی تبدیل خواهد شد؟ این سؤالی است که بسیاری از افراد به دنبال پاسخ آن هستند، ولی با رجوع به فطرت خدایی انسان به این پاسخ خواهیم رسید، آن روزی بدحالی‌ها به خوشحالی مبدل خواهد شد که: ظلم و ستم، حرص و طمع، بغض و کینه و تمام صفت‌های زشت از جامعه رخت بربندد و اختلافات مرتفع شود، روزی که صفا و صمیمیت و امنیت و آرامش بر جامعه‌ها حاکم شود...
آری فضائل و کمالات در دولت ولی عصر (عج) تجلی عینی پیدا خواهد کرد، امیرمؤمنان (ع) می‌فرمایند: «اگر قائم ما قیام کند ... کینه‌ها از سینه‌ها بیرون می‌رود»، امام محمد باقر (ع) می‌فرمایند: «هنگامی که قائم ما قیام کند، دوستی واقعی و صمیمیت حقیقی پیاده شود، کسی که نیازی داشته باشد، سر جیب برادر ایمانی‌اش رود و نیاز خود را برمی‌دارد و او هم مانعش نشود».
«اَللّهُمَّ اقْضِ عَنَّا الدَّیْنَ»
امام صادق (ع) می‌فرمایند: «اولین چیزی که از عدالت حضرت مهدی (عج) ظاهر می‌شود، این است که در سرتاسر جهان اعلام می‌شود؛ هر کس از شیعیان ما طلبکار است، یادآوری کند... اگر کسی حتی به مقدار یک دانه سیر و یا عدد خردل طلبکار باشد، به او عطا می‌کند»، عاشقان امام مهدی(ع) باید توجه داشته باشند، وقتی که آن حضرت تا این حد نسبت به ادای دیون و بدهکاری‌های ما اهتمام دارند، ما نیز نسبت به آن حضرت بدهکاریم که باید از خداوند کمک بخواهیم آن‌ها را ادا کنیم.
«وَاَغْنِنا مِنَ الْفَقْرِ»
امام کاظم (ع) می‌فرماید: «اگر عدالت برقرار شده بود، مردم بی‌نیاز شده بودند»، در پرتو عنایات الهی و در سایه عدل مهدوی است که این مهم به منصه ظهور خواهد رسید و جلوه‌گر می‌شود، پیامبر اکرم (ص) می‌فرمایند: «(در آن زمان) مردم به دنبال کسی هستند که زکاتشان را بپردازند، ولی کسی را نمی‌یابند که آن را بپذیرد، زیرا همه مردم از فضل خدا بی‌نیاز می‌شوند (روح غنا در آن‌ها به وجود خواهد آمد»)، شایسته است در این ماه مبارک از خداوند بخواهیم که فقر معرفتی ما را نسبت به مولایمان برطرف کند و ما را در شناخت امام زمانمان و آشنایی با وظایفمان نسبت به آن حضرت کمک کند.
«اِنَّکَ عَلى کُلِّ شَىءٍ قَدیرٌ»
امام حسن مجتبی (ع) می‌فرماید: «پس خداوند با قدرت خود او را در صورت جوانی که کمتر از چهل سال دارد ظاهر می‌سازد تا بدانند که خداوند بر هر کاری تواناست»، آری کنار رفتن پرده غیبت و ظاهر شدن آخرین ذخیره الهی و آخرین خورشید عالمتاب آسمان ولایت و امامت به اذن و اراده اوست و دعاهای ما نیز بی‌تأثیر نبوده و نیست همان طور که خود آن وجود نازنین ما را امر به دعا برای تعجیل فرجش کرده است: «برای تعجیل فرج بسیار دعا کنید.»
خود حضرت نیز برای فرج دعا می‌کند، محمد بن عثمان دومین سفیر آن حضرت نقل می‌کند: «آن حضرت را برای آخرین بار در مکه کنار خانه خدا دیدم که دست به دعا برداشته و عرضه می‌دارد «اَللَّهُمَّ أَنْجِزْ لِی ما وَعَدْتَنِی»، بار خدایا آنچه به من وعده کرده‌ای، انجام بده».
منتظر فرج
۱۴ تیر ۹۳ ، ۰۹:۴۵
