نقش امام جواد علیه السلام در آماده سازی جامعه شیعی برای دوران غیبت

اهمیت مسئله مهدویت و ضرورت تبیین دقیق خط مشی انتظار برای شیعیان، با هدف جلوگیری و مقابله با فعالیت جریانات انحرافاتی همچون واقفه و...، امام جواد(ع) را بر آن داشت تا نسبت به این مسئله اهتمامی ویژه داشته باشد. قسمت بزرگی از این اهتمام، در بخش «آگاهی بخشی عمومی» صرف شد. امام در این آگاهی بخشی به کار تبیین ابعاد گوناگون اطلاعات و معارف مهدوی پرداخت.

1. تبیین مصداق قائم(عج)
مفهوم «قائم » از دوران نبوی، ذهن مسلمانان را به خویش مشغول داشته بود. از این رو، سؤالی که شیعیان، از بسیاری از امامان خود پرسیده بودند این بود که شما امام قائم هستید؟ یا امام قائم چه کسی است؟ امام جواد(ع) در پاسخ بدین سؤال چنین می فرمود:

هنگامی که فرزندم علی وفات یابد چراغ دیگری پس از او نمایان شود سپس [چراغ بعد از او] پنهان می‌گردد (نعمانی، 1397: 186).

دعای امام رضا علیه السلام برای ظهور امام زمان عج الله تعالی فرجه:

اَللّهُمَّ اَصْلِحْ عَبْدَکَ وَ خَلیفَتَکَ، بِما اَصْلَحْتَ بِهِ اَنْبِیائَکَ وَ رُسُلَکَ، وَ حُفَّهُ بِمَلائِکَتِکَ، وَ اَیِّدْهُ بِرُوحِ الْقُدُسِ مِنْ عِنْدِکَ، وَ اسْلُکْهُ مِنْ بَیْنِ یَدَیْهِ وَ مِنْ خَلْفِهِ رَصَداً، یَحْفَظُونَهُ مِنْ کُلِّ سُوءٍ،وَ اَبْدِلْهُ مِنْ بَعْدِ خَوْفِهِ اَمْناً، یَعْبُدُکَ لا یُشْرِکُ بِکَ شَیْئاً، وَ لاتَجْعَلْ لِاَحَدٍ مِنْ خَلْقِکَ عَلی وَ لِیِّکَ سُلْطاناً، وَ ائْذَنْ لَهُ فی جِهادِ عَدُوّ ِکَ وَعَدُوِّه، وَ اجْعَلْنی مِن اَنْصارِهِ، اِنَّکَ عَلی کُلِّ شیْ ءٍ قَدیر

بارالها، کار ظهور بنده شایسته و خلیفه راستینت (امام مهدی(عج)) را اصلاح فرما، همان‌گونه که کار پیامبر و فرستادگانت را اصلاح نمودی

و از فرشتگانت، نگاهبانانی بر او بگمار و از سوی خویش، با روح القدس او را یاری و پشتیبانی فرما.

25 شوال، سالروز شهادت امام جعفر صادق(ع)

امام صادق و تعلیم دعای غریق در عصر غیبت

مهدویت از اساسی‌ترین آموزه‌های دین مبین اسلام شمرده می‌شود. هر یک از معصومین علیهم‌السلام یعنی از رسول خدا صلی الله علیه و آله گرفته تا اوصیای حضرت یعنی ائمه اطهار علیهم‌السلام، نسبت به تبیین آن اهتمام ویژه‌ای داشتند به گونه‌ای که احادیث مربوط به مهدویت، آخرالزمان و ظهور بیشترین حجم از روایات را به خود اختصاص داد؛ بخشی از این روایات در توضیح و تفسیر آیات قرآن طرح شد که با عنوان «آیات‌المهدی (عج)» شناخته می‌شوند و بخشی نیز به مناسبت‌های سیاسی و اجتماعی بیان شد.

نخستین سفیر جوان امام زمان(عج) کیست؟

با توجه به میلاد حضرت علی اکبر(ع) و روز جوان نقش جوانان در انقلاب حضرت مهدی(عج) می‌پردازیم.

طبق روایات رسیده از ائمه معصومین(ع) اکثریت مطلق یاران خاص و انصار حضرت حجت(عج) را جوانان تشکیل می‌دهند، آری! همان ‌گونه که جوان مظهری از نشاط، شادی، طراوت، معنویت، محبت، تلاش و معرفت است، حکومت حضرت مهدی(عج) نیز عرصه درخشش جوانان خواهد بود و این نشاط و شادی در سطح جهان گسترده خواهد شد.

مهدویت از دیدگاه امام رضا علیه السلام

مهدویّت به عنوان باوری فاخر و تأثیرگزار در میان باورهای اسلامی از همان سال‌های نخستین رسالت پیامبر اکرم(ص) و طلوع اسلام در کانون نگاه و توجه پیشوایان و بزرگان دین قرار گرفت. پس از پایان عمر پربرکت پیامبر اکرم(ص) این راه همچنان در سخنان ارزشمند پیشوایان معصوم(ع) با قوّت و قدرت هرچه بیشتر به تناسب شرایط هر امام، ادامه یافت.

امامی که بیش از همه بر مواریث شیعی در زمینه باور مهدوی و فرهنگ انتظار افزود و گنجینه‌های گرانبهایی برای امت اسلام به یادگار گذاشت امام رضا(ع) است. که در این مقاله به بررسی روایات ایشان پیرامون مهدویت می‌پردازیم.

کریمه اهل بیت علیها السلام و امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف

امام مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف عنایات ویژه ای به حضرت فاطمه معصومه علیها السلام و حرم با صفای او و اهل قم به ویژه علماء دارد.[1] تا جایی که که سبب رشد و شکوفایی معنوی این پایگاه جهت فرهنگ سازی معارف اسلامی خصوصاً مهدوی شده است. لذا در این مقاله به طور اختصار به پیوند آخرین معصوم علیها السلام با حضرت معصومه علیها السلام اشاره می نمائیم:

1. امام مهدی در زیارت نامه حضرت معصومه علیها السلام
یکی از افتخارات شیعه، داشتن زیارت نامه هایی است که از معصومین علیها السلام به یادگار مانده است. در زیارت نامه حضرت معصومه علیها السلام ضمن مرور عالی ترین معارف شیعه، هشت بار با مقام ولایت، رابطة مستقیم برقرار می شود که سه مورد آن پیوند با امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف است.

مهدویت در اندیشه صادق آل محمد (ص)

چکیده

اعتقاد به ظهور منجى ـکه در هندسه معرفتى مسلمانان از آن به «مهدى» یاد مى‌شودـ از باورهاى مشترک میان ادیان آسمانى است. پیشوایان حقیقى دین مبین اسلام از زمان صدر اسلام به تبیین مسئله مهدویت پرداخته و بدین ترتیب، کمک شایانى به شیعیان در دوران غیبت امام عصر علیه السلام کرده‌اند.

این نوشتار بر آن است تا مسئله مهدویت را با روش نقلى و تا تمرکز بر سخنان امام صادق علیه السلام واکاوى کرده، در اختیار شیعیان و رهروان مکتب تشیع قرار دهد. بر اساس مهم‌ترین یافته‌هاى این تحقیق، دوران امام صادق علیه السلام به دلیل ویژگى‌هاى خاص تاریخى مجال بیشترى براى تبیین این مسئله فراهم نموده است، تا آنجا که جزئى‌ترین مسائل مربوط به مهدویت در این دوران بیان شده، وظایف منتظران در عصر غیبت، حوادث آخرالزمان، اتفاقات قیام تا استقرار حکومت و... نیز از تبیین آن حضرت دور نمانده است.

دریافت فایل PDF:

امام زمان علیه السلام در کلمات امام سجاد علیه السلام

با قامت عصمت و حیا می­‌آید
با بانک مناجات و دعا می­‌آید
میلاد عبادت است یعنی سجاد
از سوی خدا به سوی ما می­‌آید[1]

علی بن الحسین ـ علیهما السلام­­ ـ؛ مشهورترین لقبش «زین العابدین» و «سجاد» است. در پنجم شعبان سال 38 هـ ق در مدینه منوره دیده به جهان گشود. پدر بزرگوارش حسین بن علی ـ علیهما السلام ـ می­باشد. و مادرش به نامهای «شهر بانو»، «شاه زنان»، «شهر ناز»، «جهان بانویه» «خوله» و... خوانده شده است.[2] آن حضرت دوران کودکی را در مدینه سپری کرد. حدود دو سال از خلافت جدّش میرالمؤمنین علی ـ علیه السلام ـ و ده سال دوران امامت عموی خویش امام حسن مجتبی ـ علیه السلام ـ را شاهد بود. بعد از شهادت امام مجتبی ـ علیه السلام ـ ده سال دوران امامت پدر را درک نمود. بعد از قیام عاشورا در سال 61 هـ ق که امامت به او رسید، با زمامداران زیر معاصر بود: یزید بن معاویه (سال 61 - 64)، عبدالله بن زبیر (61 - 73)، معاویة بن یزید، مروان بن حکم (نه ماه از سال 65)، عبدالملک بن مروان (65 - 86) و ولید بن عبدالملک (86 - 96) و سرانجام در سال 94 یا 95 هجری به شهادت رسید.[3]

مهدى از دیدگاه امام کاظم علیهما السلام

«یا بنى انما هى محنة من الله، امتحن بها خلقه».

«پسر جان! غیبت قائم یک آزمون الهى است که به وسیله‌ى آن بندگانش را مى‌آزماید».

(موسى بن جعفر علیه السلام).(1)

پس از استقرار رژیم جنایت پیشه‌ى بنى عباس، آنان نیز از شیوه‌ى نکوهیده‌ى بنى امیه پیروى کرده، خفقان و اختناق را به حد اعلى رسانیدند و صداى حق طلبى را در گلوها خاموش کردند و با تمام قدرت تلاش نمودند که حضرت موسى بن جعفر علیه السلام را از دست شیعیان بگیرند تا دانشگاه امام جعفر صادق علیه السلام ادامه پیدا نکند.

از این رهگذر روایات واصله از امام موسى بن جعفر علیه السلام به وسعت و گستردگى پدر بزرگوارش نمى‌باشد، طبعاً در مورد حضرت بقیة الله ارواحنا فداه نیز روایات محدودى از آن حضرت رسیده است که به برخى از آنها اشاره مى‌کنیم: